Betrokken omgeving beslist mee in innovaties voor het fietspad van de toekomst

Snelfietsroute vol innovaties

De provincie Utrecht werkt actief aan de realisatie van een aantal snelfietsroutes. Het Fietspad van de Toekomst is het traject tussen Utrecht en Wageningen, dat grotendeels overeenkomt met de beoogde snelfietsroute tussen Utrecht en Veenendaal. Op het traject tussen Utrecht en Wageningen wil de provincie Utrecht fietsinnovaties testen. En aan wie kun je beter vragen waar behoefte aan is dan aan de omgeving zelf? Dat is dan ook wat ons team samen met de provincie Utrecht heeft gedaan.  Royal HaskoningDHV was eindverantwoordelijk voor het project, vanaf de allereerste basis van Het Fietspad van de Toekomst tot en met het opleveren van drie plannen voor uitvoerbare innovaties. Om de regio hierbij te betrekken en zoveel mogelijk vernieuwende ideeën op te halen, organiseerden we met de provincie Utrecht een openbare prijsvraag.

In een dubbele prijsvraag – voor bedrijven én voor particulieren – is deze vraag gesteld: ‘Welk idee heb jij om fietsen aantrekkelijker te maken?’. De prijsvragen waren openbaar zodat iedereen mee kon doen. De communicatie over de prijsvraag was specifiek gericht op de omgeving en ook de samenstelling van de jury was gericht op het betrekken van de omgeving. Toonaangevende bedrijven uit het gebied – RIVM, Triodos Bank, Universiteit Utrecht, a.s.r. verzekeringen en Staatsbosbeheer – vormden de jury. Met hoogleraar Urban Mobility Futures Marco te Brömmelstroet als juryvoorzitter. Zo waren de juryleden enerzijds ambassadeurs van het fietsen en de prijsvraag en konden zij anderzijds de inpassing in de omgeving beoordelen.

Het doel van de prijsvraag was drieledig:

1. De omgeving van de fietsroute op een positieve manier betrekken;
2. Vernieuwende ideeën ophalen én uitvoeren;
3. De provincie Utrecht laten zien als innovatieve fietsregio.

Met de opkomst van de fiets, neemt ook het aantal raakvlakken met andere thema’s toe. Zo zijn er steeds meer soorten fietsen en dat leidt tot nieuwe vragen en discussies over snelheden, snelheidsverschillen, gedrag en verkeersveiligheid. Verder neemt de drukte op de fietspaden toe, ontstaan er steeds meer routes en ook steeds meer soorten routes. Maar welke route past het beste op welke plek? En hoe past dat binnen de gebouwde omgeving, natuur of historie van een gebied?

Fietsbeleid wordt steeds integraler

Het zijn een aantal voorbeelden van de toenemende integraliteit van fietsbeleid. En daar speelde de prijsvraag op in met zowel brede beoordelingscriteria – van duurzaamheid tot doorstroming en van technologie tot fietsstimulering – als juryleden met uiteenlopende achtergronden.

Fietsinnovaties in de praktijk

Met een team van de Provincie Utrecht werkten we efficiënt toe naar het einddoel: testen van fietsinnovaties in de praktijk. De drie winnende ideeën wonnen een uitvoeringsbudget. Met dat budget worden in de periode na de prijsvraag drie fietsinnovaties getest. Dat zijn de eerste innovaties waar de provincie Utrecht in het kader van Het Fietspad van de Toekomst mee experimenteert.

Al tijdens de prijsvraag is expliciet beoordeeld op realiseerbaarheid. Want alleen een goed idee is nog geen innovatie. Dat is het pas als het geïmplementeerd is in de praktijk. Daarom is in het najaar van 2020 ‘De Bliksemsnelle Baan’ getest, een innovatie die met een inhaalstrook in het midden van een fietspad inspeelt op de toenemende snelheidsverschillen en verschillende typen fietsen. Verder worden op dit moment ‘boomveren’ getest langs het fietspad. Dit zijn bomen die in een stellage staan en zelf stroom opwekken door de beweging die de wind geeft. Zo kunnen ze bijvoorbeeld e-bikes of verlichting van stroom voorzien. De bomen staan op plaatsen waar anders geen boom kan groeien en houden de fietser uit de wind. De derde winnende innovatie is momenteel in voorbereiding. Het idee is om in de dorpskernen de fiets de verkeersruimte van de auto te geven tijdens tijdelijke pilots en die te analyseren.

Willem Smink: "Als coördinator van het Expertteam Fietsmobiliteit van Royal HaskoningDHV werk ik dagelijks aan het verbeteren van de positie van de fiets in al zijn facetten. Het is heel gaaf dat we dat in dit project zo concreet hebben gemaakt met deze fietsinnovaties. En daarbij hebben we de omgeving op een positieve, vernieuwende manier betrokken."

De mooie resultaten uit dit project zijn tevens gepresenteerd op het Nationaal Fietscongres en de Landelijke Omgevingsmanagementdag en worden ook gepresenteerd op Velocity, het wereldfietscongres. Wil je ook worden bijgepraat over hoe een snelfietspad vol innovaties kan bijdragen aan een toekomstbestendige mobiliteit in jouw gemeente? Neem gerust contact op.