Impact energietransities en wereldhandelstromen ingrijpend voor de binnenvaart

In opdracht van de Topsector Logistiek heeft Royal HaskoningDHV de gevolgen van veranderingen in de wereldhandelspatronen en grote energietransities voor de binnenvaart in de periode 2020 - 2040 in beeld gebracht. Op basis van deskresearch en 25 interviews met grootverladers (belangrijkste gebruikers in de industrie) in de binnenvaart is een beeld geschetst van deze positie.

Ladingpakket loopt terug

Als de meningen van de grootverladers uitkomen gaat de binnenvaart zwaar weer tegemoet. Dit beeld wordt bevestigd door deskresearch. Het ladingpakket voor de binnenvaart loopt op (middel-) lange termijn significant terug. Naast fossiele brandstof als lading zal ook het ladingpakket van veevoeders aanzienlijk terug gaan lopen. Tot 2025 valt de teruggang mee, maar na 2025 zet deze hard in. De teruggang wordt niet voldoende gecompenseerd door nieuwe lading voor de binnenvaart, zoals biomassa, waterstof en recycling materialen.

Gevolgen voor binnenvaart

De gevolgen voor binnenvaartondernemers zijn op termijn zeer ingrijpend. Hele forse ladingpakketten gaan van de markt verdwijnen en het is maar zeer de vraag of er in dezelfde omvang vervangende goederen voor in de plaats komen. En ook of deze per binnenschip zullen worden vervoerd. Het goede nieuws voor de binnenvaart is dat er volgens het onderzoek nog voldoende tijd lijkt te zijn om kansen voor nieuwe ladingpakketten te grijpen. De binnenvaartmarkt speelt hier nog weinig op in, maar er lopen wel verschillende initiatieven om dit te veranderen. Aanpassingen aan de binnenvaartkant (zero emissie schepen) zijn hard nodig.

Het rapport beveelt aan een masterplan "Energietransitie" op te stellen en uit te voeren. Op deze wijze kan de binnenvaart sneller verduurzamen dan nu het geval is, anders mist de binnenvaart letterlijk de boot.