Vitens stroomlijnt waterproductie en distributie met Aqua Suite Opir

Over Vitens

Vitens is de grootste drinkwaterleverancier van Nederland. Het waterbedrijf voorziet meer dan 5,6 miljoen huishoudens in de provincies Friesland, Overijssel, Gelderland, Flevoland en Utrecht van schoon drinkwater. Dat komt neer op 330 miljard liter water per jaar. Een hele verantwoordelijkheid die Vitens graag op zich neemt. Het bedrijf innoveert continu om zijn klanten op een efficiënte en duurzame manier schoon water en uitstekende service te kunnen blijven bieden. Vitens is in 2006 ontstaan uit een fusie van vijf provinciale waterbedrijven.

Van lokaal naar centraal

Vitens wil de drinkwaterproductie- en distributie in de vijf provincies en 96 productiefaciliteiten optimaliseren. Hoe stroomlijnen we dit complexe proces? Dat vraagt om centrale aansturing en automatisering, met een besturingssysteem dat informatie van alle locaties meeneemt ‒ inclusief de kennis en expertise van lokale medewerkers. “Onze operators hebben veel vakkennis in hun hoofd. Hoe zorgen we dat deze waardevolle informatie niet verloren gaat als ze uit dienst treden?”, zegt Doeke Schippers, Manager Winning en Zuivering bij Vitens. “Het is belangrijk om daar rekening mee te houden. Zeker nu de arbeidsmarkt vergrijst en de meeste mensen niet langer meer hun hele leven voor dezelfde baas werken.”

Aqua Suite Opir voorspelt de waterbehoefte

Royal HaskoningDHV implementeerde Aqua Suite Opir. Deze applicatie kan het waterverbruik en de drinkwaterproductie voor de komende 72 uur nauwkeurig voorspellen op basis van lokale systeeminformatie en big data. Daarmee berekent de besturingssoftware de optimale instellingen van zuiveringen, pompen en regelkleppen en stuurt die centraal aan. Vitens koos voor Aqua Suite Opir om twee redenen. Ten eerste is de software speciaal ontwikkeld voor Nederlandse drinkwaterbedrijven. Daarom past Aqua Suite Opir perfect bij de infrastructuur van Vitens met vlak terrein, regelbare pompen en grote voorzieningsgebieden. Ten tweede bleek de applicatie ook aanzienlijke energiebesparingen met zich mee te brengen. De voorspellingen zorgen immers voor een gelijkmatigere, efficiëntere waterproductie.

Stabiele, efficiënte waterproductie

Met Aqua Suite Opir kan Vitens zijn complete waterproductie en -distributie nauwkeurig afstemmen op de actuele vraag. Op basis van alle beschikbare informatie stelt de applicatie automatisch de optimale waarden in voor alle drukken en debieten van zuiveringen en pompstations, en alle niveaus van reservoirs en reinwaterkelders. Daardoor presteert het volledige systeem stabieler en efficiënter. Bovendien is de kennis en informatie over de aansturing en optimalisatie van systemen gewaarborgd in Aqua Suite Opir en hoeven operators minder werk te doen: de applicatie adviseert ze bijvoorbeeld over instellingen bij hoger en lager verbruik. Is er een afwijkende situatie, zoals een leidingbreuk? Dan meldt de applicatie dat en kan Vitens de lekkage direct verhelpen.

Dankzij de centrale, gelijkmatigere waterproductie kan Vitens het energieverbruik van zijn productieproces met 5 tot 10 procent terugdringen. Schippers: “Vergelijk het met autorijden: als je over een bepaalde afstand constant 100 rijdt, gebruik je minder brandstof dan wanneer je deels 60 en deels 140 rijdt.” Daarnaast kan Vitens met Opir slim gebruikmaken van het nachtelijke lagere energietarief, zijn er 50 tot 80 procent minder processchakelingen nodig en is de waterdruk in het leidingnetwerk stabieler. Dat resulteert op zijn beurt in minder slijtage, storingen en verspilling van non-revenu water. Bovendien zorgt gelijkmatige productie dat water minder lang stilstaat in buffers, waardoor de kwaliteit verbetert: het drinkwater is over het algemeen 12 tot 20 procent minder troebel dan voorheen. Aqua Suite Opir zorgt ook voor meer standaardisatie, efficiëntie en flexibiliteit bij de inzet van personeel. Voortaan kan Vitens namelijk de inzet van (technische) medewerkers beter voorspellen.

Hoe meer data, hoe meer optimalisatie

Door alle besparingen verdient de applicatie zichzelf naar verwachting binnen drie jaar terug. Bovendien biedt Aqua Suite Opir Vitens de kans om nu en in de toekomst mee te liften op de big data-golf: hoe meer data vanuit sensoren, systemen en internet beschikbaar komt, hoe optimaler het systeem functioneert. “Met Opir kunnen we al onze lokale gegevens omzetten in informatie en daar centraal op sturen”, licht Schippers toe. Bovendien is het systeem zelflerend: de kans is groot dat de huidige waterkwaliteit en energiebesparingen in de toekomst alleen maar verder toenemen.