Toekomstbestendige gebouwen zijn meer dan duurzaam
Wat is de toekomstbestendige transformatie van vastgoed? En hoe zorg je ervoor dat je gebouw blijvend past bij de tijdgeest? Onze experts leggen het uit.
“Onze wereld is de laatste 10 jaar van vrij stabiel naar dynamisch gegaan met veel ontwikkelingen. Deze dynamiek in ons gedrag, organisaties en samenleving vraagt om langetermijnvisie aan het begin van een toekomstbestendig proces.” Hoe dit eruit ziet licht Ellis ten Dam (commercial director buildings) samen met Marije Teerling (leading professional experience management) in deze blog toe.
“Eigenlijk is verduurzaming niet genoeg meer,” vertelt Ellis ten Dam. “Gebouwen toekomstbestendig krijgen, gaat juist om inzicht krijgen in menselijk gedrag, user experience en een verantwoorde invulling geven aan pand én omgeving. Een invulling die dus waarde oplevert voor gebruikers, maatschappij en de organisatie.”
“Eigenlijk is verduurzaming niet genoeg meer,” vertelt Ellis ten Dam. “Gebouwen toekomstbestendig krijgen, gaat juist om inzicht krijgen in menselijk gedrag, user experience en een verantwoorde invulling geven aan pand én omgeving. Een invulling die dus waarde oplevert voor gebruikers, maatschappij en de organisatie.”
Menselijk gedrag snappen voor langdurige waarde van vastgoed
Het financiële plaatje voor een vastgoedinvestering is natuurlijk belangrijk. Qua kosten en opbrengsten wordt vooral aan ‘de stenen’ gedacht, de eerste investeringen. Echter waarde zit in veel meer dan alleen het functioneel gebruik. Er is veel meer dynamiek door trends, zoals: hybride werken, andere mobiliteitsconcepten en nieuwe ecosystemen tussen onder andere onderwijs en het bedrijfsleven. We gebruiken als mensen bijvoorbeeld het ‘kantoor’ en onderwijsomgevingen anders. Hier moet je rekening mee houden, als je waarde wilt halen uit vastgoed.
Toekomstbestendige omgevingen creëren meer dan financiële waarde. Het bindt en boeit talent.
Marije: “Toekomstbestendig bereik je alleen als je het proces vanaf het begin goed uitdenkt. Als je bouwt zonder te kijken naar de werkelijke behoefte nu en in de toekomst, dan maak je iets dat niet voldoet. Zo wordt niet alleen je pand minder waard, ook vertrekt het talent uit je bedrijf of kun je je omgeving niet makkelijk aanpassen aan nieuwe ontwikkelingen.”
Nadenken over de wereld van morgen is hierbij het allerbelangrijkste volgens Ellis. “Als we nu bijvoorbeeld een universiteit helpen, werken we verschillende scenario’s uit. Want wat als het aantal studenten groeit? Of als ze nog digitaler worden? Je moet nu keuzes maken voor studenten over 15 jaar. En voor het gebouwskelet zelfs voor 50 jaar of meer. Een tafel of stoel pas je tussendoor nog wel aan, maar kan het gebouwskelet ook meerdere opties aan? Want dat is al snel materiaal- en kapitaalvernietiging. Door te kijken naar de toekomstige mogelijkheden van een gebouw en te kiezen voor oplossing die meerdere scenario’s kan opvangen, ben je pas echt duurzaam en toekomstbestendig.”
Nadenken over de wereld van morgen is hierbij het allerbelangrijkste volgens Ellis. “Als we nu bijvoorbeeld een universiteit helpen, werken we verschillende scenario’s uit. Want wat als het aantal studenten groeit? Of als ze nog digitaler worden? Je moet nu keuzes maken voor studenten over 15 jaar. En voor het gebouwskelet zelfs voor 50 jaar of meer. Een tafel of stoel pas je tussendoor nog wel aan, maar kan het gebouwskelet ook meerdere opties aan? Want dat is al snel materiaal- en kapitaalvernietiging. Door te kijken naar de toekomstige mogelijkheden van een gebouw en te kiezen voor oplossing die meerdere scenario’s kan opvangen, ben je pas echt duurzaam en toekomstbestendig.”
Gebruikerservaring voor optimale gebruikswaarde
Je moet bij de ontwikkeling van vastgoed dus oog hebben voor de organisatie en haar gebruikers. Maar hoe bouw je een perfecte user experience voor de gebruikers? Voor Marije draait toekomstgericht vastgoed niet per se om de fysieke omgeving.“Ik kijk naar digitale omgevingen en gebruikerservaring customer experience binnen gebouwen. Veel organisaties zijn hierin zoekende: wat betekenen gedragsveranderingen voor onze kantoren? Hoe zorgen we dat samenkomen op kantoor nog relevant is? De fysieke kantooromgeving krijgt een heel andere invulling. En juist daar kan je als werkgever of vastgoedeigenaar het verschil maken.”
Ellis: “Veelal is er bij vastgoedeigenaren al een eerste beeld over oplossingsrichtingen. Wij gaan eerst even één stap terug. Welke waarden moet de fysieke en digitale omgeving leveren? Zo zijn we nu bijvoorbeeld in gesprek met een financiële dienstverlener die een smart building wil. Dat is een gebouw waarin onder andere gebruikers makkelijk plekken vinden, en het energieverbruik en schoonmaak slim en automatisch ingeregeld zijn. En bij het eerste gesprek lagen de wensen en eisen al op tafel."
Benieuwd naar een uitgebreid project rondom user experience binnen gebouwen? Bekijk dan onze case voor Booking.com.
Marije: “Dan trappen we doelbewust op de rem. We willen namelijk zeker weten dat het uiteindelijke plan ook op de lange termijn een toekomstbestendige oplossing is. Daarom is het belangrijk om te bespreken of de wensen ook de echte wensen zijn. Of dat er meer achter schuilt. Zo kom je wellicht tot een andere, betere en tot meer toekomstbestendige oplossing.”
Ellis: “Daarom stellen we eerst vragen als: waarom willen we eigenlijk smart? Wat zijn de ambities en doelen van de organisatie? Welke behoeften hebben je medewerkers? Op basis daarvan kunnen we de hard (oa. onderhoud van fysieke systemen) en soft services (facilitaire diensten) in kaart brengen. Zo maken we, mede met behulp van parametrische modellen, strategische kaders. Deze tak van sport is nog relatief onbekend, maar cruciaal voor duurzame transformaties.”
Oog voor omgeving voor maatschappelijke waarde
Bij duurzame, circulaire en toekomstbestendige gebouwen hoort ook het meedenken over de omgeving en de maatschappelijke impact. “De oplossingen bereik je niet alleen met het fysieke gebouw”, zegt Marije. “Een andere manier van organiseren, bijvoorbeeld de verdeling van kantoordagen, kan meer oplossen dan zomaar meer werkplekken creëren. Niet in de laatste plaats omdat dit een impact heeft op de CO2-footprint van een organisatie. Slim faciliteren en organiseren van hybride werken is dan een betere en toekomstbestendigere investering dan een nieuw kantoor."Ellis: “Daarnaast vragen de uitdagingen van klimaatverandering alle aandacht. We kunnen niet ondoordacht grondstoffen gebruiken. Dat gaat niet alleen over de juiste materialen of het hergebruik van materialen. Het start al bij een andere mindset: heb ik het nodig of kan het met anderen delen? Waarom zouden we (onderdelen van) gebouwen niet delen, in plaats van iedereen zijn eigen plek? Denk aan gemeenschappelijke ruimtes zoals vergadercentra of restaurants. Die kunnen organisaties prima samen gebruiken. En delen kan ook meerwaarde opleveren voor gebruikers en de organisatie. Dus denk vanuit gebruik in plaats van bezit.”
We zien een kans ons gebouw te delen met studenten en zo potentieel nieuwe mensen aan te trekken.
Ellis: “Neem als voorbeeld ons eigen kantoor op de Campus van de TU Delft. Hier werken we overdag met collega’s, en vanaf de namiddag zouden studenten straks de semi-openbare atria kunnen gebruiken voor studieplekken. Dat scheelt niet alleen ruimte. Ook creëren we zo als organisatie een sterke binding met potentieel nieuwe mensen door echt met een andere blik naar vastgoed te kijken. Zo leg je de puzzel over maatschappelijke, duurzame en organisatorische uitdagingen."
Neem de juiste beslissing voor toekomstbestendig gebouwde omgevingen
Gebrek aan ruimte, schaarse grondstoffen en snel veranderende gebruikersbehoeften maken het toekomstbestendig houden van vastgoed complexer dan ooit. Het vraagt om een aanpak die verder kijkt dan de fysieke oplossing. Het vraagt oog voor gebruikers, hun snel veranderende behoeften, de strategische belangen van de organisatie en de (bijdrage aan) maatschappij.Marije: “En het mooie is dat wij als Royal HaskoningDHV zowel de consultancy als de technisch inhoudelijke kant kunnen oppakken. De ingenieurs, business consultants en gedragsexperts werken schouder aan schouder. En dat betekent dat wij zowel aan de voorkant klanten helpen met doordachte strategische investeringskeuzes, als zorgen voor een realistisch implementatieplan en dit samen met de klant naar uitvoering weten te krijgen. En daar zijn we echt echt trots op.”
Meer weter weten over toekomstbestendige gebouwen? Of verder praten met onze experts? Neem contact op!
Neem contact opmet onze experts
Toekomstbestendig bouwen voor de behoeftes van morgen
Lees meer over onze expertise
Blijf op de hoogte
Ontvang regelmatig updates over toekomstbestendige en duurzame gebouwen
Language is changing...