Indrukwekkend nieuw station Ede-Wageningen klaar voor de toekomst

Duurzaamheid staat centraal in het architectonisch ontwerp en de functionaliteit van het nieuwe station Ede-Wageningen. Het creëert een groene hub voor duurzaam vervoer en vormt de poort naar een belangrijk natuurgebied, maar ook naar de universiteit, het World Food Center (voormalige Mauritskazerne), en winkels en woonwijken.
Ede Wageningen Station Ede-Wageningen entree naar perron

Project facts

  • Klant
    ProRail
  • Locatie
    Station Ede-Wageningen
  • Ontwerpteam
    Station Ede-Wageningen is een architectonisch ontwerp van Mecanoo en Royal HaskoningDHV. Waarbij Mecanoo het schets- en voorlopig ontwerp heeft gemaakt (2014-2016) en Royal HaskoningDHV heeft het aangepaste voorlopig ontwerp tot en met oplevering uitgevoerd (2016-2026). Vakwerk architecten heeft de beeldkwaliteit geborgd tijdens de realisatie (2021 – 2025).
  • Status
    Op 23 februari 2024 is het nieuwe station geopend en toegankelijk voor reizigers. Sindsdien is de nieuwe fietsenstalling open, functioneren de liften en roltrappen, vertrekken de bussen vanaf de zuidzijde en is de eerste winkel geopend. De oplevering van de parkeergarage, inrichting van de pleinen en het groen wordt naar verwachting 2026.

De uitdaging: nieuw hoogwaardig OV-knooppunt

Het station Ede-Wageningen krijgt te maken met meer reizigers, onder meer als gevolg van het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer dat voorziet in meer treinen tussen Schiphol, Utrecht, Arnhem en Nijmegen. Het wordt een vernieuwde toegangspoort voor de Veluwe en voor de gemeentes Ede en Wageningen (incl. Universiteit).

Alle bestaande spoorinfra en alle reizigersvoorzieningen moesten plaats maken voor een compleet nieuw station en een nieuwe spoorlayout die tegemoetkomt aan de toekomstige behoefte en daarvoor benodigde capaciteit van zowel het spoor als de omgeving. Dit alles kwam samen in het multidisciplinair integraal ontwerp met hoge ambities voor functionaliteit en comfort. Tijdens de verbouwing moest de winkel bovendien openblijven, de reizigers moesten kunnen blijven reizen.

De oplossing: multimodale hub

Het integrale team van mobiliteits- en railexperts van Royal HaskoningDHV heeft de ambities van de opdrachtgevers, ProRail, NS en de gemeente Ede, vertaald naar een ruimtelijk ontwerp met als doel het station te upgraden en de vervoersverbindingen te verbeteren.

Om dit te realiseren is expertise vanuit uiteenlopende disciplines ingezet: van architectuur tot ontwerp en technologie, van duurzaamheid tot ecologie en energie. Met elkaar is het concept omgezet in een praktisch en haalbaar ontwerp dat respectvol in de ruimtelijke omgeving is geïntegreerd. Waar mogelijk heeft het team de uitstraling versterkt van de complexe overkapping en de vloeiende overgang van de perrons naar de omgeving. Esthetiek, duurzaamheid, bereikbaarheid en een veilig gevoel zijn belangrijke pijlers van het ontwerp. 

Extra ogen, integrale blik

De specialisten van Royal HaskoningDHV waren gedurende de werkzaamheden de extra ogen van de bouwmanager. Dat betekende vooral: op locatie het proces bewaken en te zorgen dat alles volgens contract en volgens voorschriften werd uitgevoerd, kijkend door een integrale bril. Issues konden daardoor ter plekke en vaak direct worden opgelost.

De complexiteit van een OV-knooppunt als Ede-Wageningen vraagt om een integrale aanpak en goede samenwerking tussen alle betrokken partijen. Deze samenwerking heeft geleid tot dit indrukwekkende resultaat.

Berry van den HoutProjectmanager ProRail

Gigantische overkapping

Het station is een echte bezienswaardigheid met een indrukwekkende uitstraling, vooral door de gigantische, 166 meter lange houten overkapping die de perrons overspant.  De overkapping bestaat uit 24 driehoeken, elk met zijdes van 27 meter lang. De driehoeken, met beglazing die het licht binnenlaat, hangen op verschillende hoogtes en zijn onderling visueel gescheiden van de steunpilaren en van elkaar.

Duurzaamheid kreeg volop aandacht met bijvoorbeeld infiltratie van al het regenwater, bijna 300 zonnepanelen en – als eerste station - winkelunits zonder gasaansluiting. De inzet van 3D-ontwerptools en de expertise van ons integrale team waren essentieel voor de constructie en het onderhoud van het dak en het realiseren binnen budget. Dankzij parametrische methoden konden we meerdere opties onderzoeken en zo het ontwerp optimaliseren, wat resulteerde in aanzienlijke besparingen in de benodigde hoeveelheid hout.

Ook klimaatadaptatie was een belangrijke factor. De driehoeken van de overkapping zijn schuin geplaatst zodat regenwater via regenpijpen in de pilaren wordt afgevoerd en vervolgens wordt opgevangen en in de bodem geïnfiltreerd. De dakconstructie is deels beglaasd zodat de hoeveelheid direct zonlicht op de perrons beperkt blijft. Dit creëert een licht- en schaduweffect dat doet denken aan de bossen van het nabijgelegen nationaal park de Hoge Veluwe.

inhijsen overkapping ede-wageningen
dak station ede-wageningen

Eerste station met aardgasvrije winkelunits

Met bijna driehonderd zonnepanelen op het dak genereert het station per jaar 64MWh groene energie. Anticiperend op nieuwe CO2-wetgeving wordt Ede-Wageningen het eerste station met winkelunits zonder gasaansluiting. De infrastructuur en faciliteiten zijn zo ontworpen dat voetgangers en fietsers voorrang hebben op auto’s. Het busstation is voorbereid op elektrische bussen en er zijn ook laadpalen voor elektrische auto’s.

Om de lokale flora en fauna te behouden zijn een deel van het oorspronkelijke spoor en het oude seinhuis ongemoeid gelaten. Hierdoor wordt de habitat beschermd van de zeldzame spoorkrekel die in het gebied leeft. Bij het verlichtingsplan en de hoogte van de stationsoverkapping is rekening gehouden met het foerageergedrag en de vliegroutes van een lokale vleermuispopulatie. Het oude seinhuis doet dienst als vleermuisgrot.

Spectaculaire poort naar de Veluwe.

Station Ede-Wageningen is de droom van elke architect en ingenieur. Bijna elke discipline die we in huis hebben is gebruikt om tot goede integrale oplossingen te komen. De rode draad was de focus op duurzaamheid; we wilden het grondstofgebruik en de milieu-impact minimaliseren en tegelijk een aantrekkelijke omgeving creëren die mensen stimuleert om gebruik te maken van duurzaam vervoer. Het vormt een spectaculaire en indrukwekkende poort naar de Veluwe. 

Kirsten ColenbranderArchitect bij Royal HaskoningDHV
Kirsten Colenbrander

Het resultaat: mooi, duurzaam en functioneel in één

Het nieuwe, hoogwaardige OV-knooppunt Ede-Wageningen is een onmisbare schakel in de mobiliteitstransitie en in de toekomst van het hoogfrequente treinverkeer tussen Schiphol, Utrecht, Arnhem en Nijmegen, met alle eraan gekoppelde vervoersmodaliteiten. De hub omvat, naast een nieuw stationsgebouw, onder meer een reizigerstunnel, nieuwe perrons een langzaamverkeersbrug, een fietsenstalling (ruim 5.500 plekken), winkels en horeca, een fiets- en voetgangerstunnel, een nieuw busstation en een parkeergarage.

Royal HaskoningDHV tekende, dankzij de inzet van integrale en gebundelde expertise, voor een ontwerp dat esthetiek en duurzaamheid koppelt aan functionaliteit. Verkeersstromen worden ontvlecht waar dat kan en bij elkaar gebracht waar het moet. Voetgangers en fietsers hebben voorrang op auto’s. Het nieuwe station creëert een hub voor duurzaam vervoer en vormt de toegangspoort naar de natuurgebieden van de Veluwe, maar ook naar Wageningen University & Research en past naadloos in de nieuw ontwikkelde wijken rondom het station (ENKA en Kazerne terrein). Het nieuwe station is daarmee een visitekaartje voor de gemeentes Ede en Wageningen.

Mobiliteitshubs

als kloppend hart voor drempelloos en vitaal vervoer.
Meer weten over hubs
Illustratie die 3 soorten mobiliteitshubs visualiseert
Meer weten of een vraag over mobiliteitshubs? - Neem contact op met onze mobiliteits experts

Meer weten of een vraagover mobiliteitshubs?

Neem contact op met onze mobiliteits experts

Language is changing...