Warmetransitie Friese wijken en dorpen van de toekomst
Werken aan duurzaamheid
Streekwurk is een instrument waarmee de provincie Friesland gebiedsbudgetten beschikbaar stelt. Gemeenten kunnen aanspraak maken op deze gebiedsbudgetten, wanneer ze zelf ook mee financieren; hetzelfde geldt voor het waterschap, het Wetterskip Fryslân.
Voor het thema duurzaamheid lopen er verschillende projecten, waarbij het project ´Wijken en Dorpen van de Toekomst´ zich specifiek richtte op de uitdaging om uiteindelijk van het aardgas af te gaan.
Meekoppelkansen benutten
We onderzochten welke alternatieve warmtetechnieken passend waren in de zes pilotgebieden. De wijken toonden onderling een grote variatie: van kleine dorpskernen tot grotere, compacte stadswijken. Uiteraard was er aandacht voor meekoppelkansen, zoals de combinatie van de aanleg van een warmtenet met onderhoud aan het gasnet en het vernieuwen van de riolering.Participatie voor draagvlak transitie
Samen met de inwoners is gewerkt aan een transitieplan. Deze richtte zich, naast de technische aanpak, nadrukkelijke ook op de gevoelige maatschappelijke thema’s die spelen rond de transitie, waaronder de kosten en opbrengsten voor de burger. Dit participatieproces bracht de mensen in de wijken en dorpen in beweging; in vier bewonersavonden werd gewerkt aan draagvlak om de warmtetransitie op gang te brengen. De discussie over de energietransitie was ingebed in een bredere dialoog, die ook gaat over de toenemende kans op hevige regenval, hitte en droogte. Ook wordt gestreefd naar gedeeld eigenaarschap, bijvoorbeeld samen met corporaties en het bedrijfsleven.Royal HaskoningDHV is vooral goed in staat om haar technologische expertise samen te brengen met een goed verhaal richting de stakeholders, waarbij ook de gevoelige maatschappelijke thema’s worden benoemd. Dat is de beste manier om een proces zoals de energietransitie op gang te brengen.
Het is voor de energietransitie essentieel om niet alleen de technische kant aan te pakken, maar ook de zaken aan te kaarten waar mensen zich zorgen over maken. Zo ontstaat een gedeeld beeld van de kansen en uitdagingen, plus helderheid over de verwachtingen die men van elkaar heeft.
Het resultaat
In het project 'Wijken en dorpen van de toekomst' is gewerkt aan een breed gedragen aanpak voor de warmtetransitie in drie gemeenten. In nauwe samenwerking met de bewoners en de betrokken gemeenten, netbeheerder Alliander en het Wetterskip Frylân is gewerkt aan zes concept-Wijkuitvoeringsplannen. Los van dit eindproduct is gedurende het proces veel geleerd; we faciliteerden daarmee aan de start van de warmtetransitie voor de gemeenten. Zo is in twee wijken door de betrokken bewoners een werkgroep of coöperatie opgericht, heeft een derde wijk een aanvraag ingediend en zijn onderlinge netwerken ontstaan. De gemeenten hebben alle drie de plannen meegenomen in hun Transitievisie Warmte, welke later is opgesteld.