Omgevingswet vs. energietransitie; Waar ligt de ruimte?

Op 1 januari 2024 zal een van de grootste stelselwijzigingen van de afgelopen decennia in werking treden: De Omgevingswet. Deze bundeling van tientallen wetten en honderden regels tot een vereenvoudigd geheel zal planmakers een nieuw ruimtelijk- en vergunningskader geven en extra aandacht vragen voor speciaal geïdentificeerde aandachtsgebieden. Tegelijkertijd zijn we als Nederland volop bezig met de energietransitie, waarin nieuwe energiedragers, vaak ‘gevaarlijke stoffen’, een belangrijke rol gaan spelen. De omgevingswet gaat veel invloed hebben op hoe we met deze energiedragers omgaan, want ze kunnen soms veel risicoruimte vereisen in het nieuwe energiesysteem.

Het borgen van voldoende risicoruimte en de stelselwijziging veroorzaken een behoefte aan een praktisch hulpmiddel dat helpt keuzes te maken in lijn met de nieuwe regels, en met transparantie en herleidbaarheid als belangrijkste speerpunten. Het antwoord hierop komt in de vorm van een handreiking: “Aandachtsgebieden in het omgevingsplan”, als resultaat van een bijzondere samenwerking tussen de branche met Bevoegde gezagen, omgevingsdiensten, consultants en het bedrijfsleven. Het document, dat het beeld en verwachte effect van de nieuwe regelgeving beschrijft, moet gaan dienen als hulpmiddel voor planmakers en handvatten aanreiken voor hoe omgegaan kan worden met de nieuwe beleidsvrijheid.

De handreiking combineert kennis van risicobronnen met een interpretatie van toekomstige regelgeving tot een handzaam stappenplan. In de eerste versie is de kennis van de verschillende partijen opgenomen en verwerkt. De partijen hebben zich gevonden in een "open source" -achtige samenwerking. Zo wordt de handreiking als een groeimodel gezien, dat voortdurend aan de actualiteit kan worden aangepast. Aanpasbaar als regels veranderen en groeiend naar meer specifieke input vanuit andere risicobronnen dan alleen de in deze handreiking opgenomen buisleiding als risicobron. Versie 1.0 is dus slechts het begin en naar een vervolg wordt nu al uitgekeken.

Deze handreiking en haar modules zijn openbare documenten en zijn hier te downloaden: